Historia Wydziału

Wydział Nawigacyjny Politechniki Morskiej w Szczecinie jest, pod względem historycznym, kontynuatorem Wydziału Nawigacyjnego Państwowej Szkoły Morskiej, pierwszej szczecińskiej szkoły kształcącej kadry morskie, utworzonej w 1947 roku w budynku przy Alei Piastów 19. Misja tworzenia od podstaw uczelni w Szczecinie została powierzona niezwykle szanowanemu w kręgach morskich kpt. ż.w. Konstantemu Maciejewiczowi, który został jej pierwszym dyrektorem. Razem z kapitanem Maciejewiczem do Szczecina przybyli kapitanowie: Antoni Ledóchowski –  specjalista z zakresu astronawigacji, Józef Giertowski, Roman Budka, Bronisław Gubała, Tadeusz Jasicki, a raz w tygodniu z Gdyni dojeżdżał na wykłady kpt. ż.w. Stefan Gorazdowski. 
Postępująca stalinizacja życia uderzyła także w szkolnictwo morskie. Władze niechętnie patrzyły na przedwojennych wykładowców i młodych marynarzy, którym zabraniano opuszczania terytorium kraju i uniemożliwiano pływanie. W 1951 roku przekształcono pierwszą PSM w 5-letnie Technikum Nawigacyjne, by w 1953 roku przenieść działalność edukacyjną do Gdyni.

W 1962 roku ponownie przeniesiono Wydział Nawigacyjny do Szczecina, w ramach nowopowstałej Państwowej Szkoły Rybołówstwa Morskiego, która uzyskała nową siedzibę, w jednym z najbardziej reprezentacyjnych budynków miasta przy Wałach Chrobrego. Rok później, w tym samym budynku reaktywowano Państwową Szkołę Morską, która zaczęła prężną działalność edukacyjną. Absolwenci obu szkół z powodzeniem znajdowali zatrudnienie na trawlerach w przedsiębiorstwach połowowych i na statkach floty handlowej. Szczególnie rybołówstwo dalekomorskie przeżywało niesamowicie dynamiczny rozkwit, a szczecińscy absolwenci obecni byli na najodleglejszych łowiskach świata, odkrywali niepoznane do tej pory akweny połowowe, stając się niekwestionowanymi specjalistami w swoim fachu.

W 1966 zapadła decyzja o połączeniu obu szkół, a 2 lata później, w toku kolejnych przekształceń organizacyjnych utworzono Wyższą Szkołę Morską z dwoma wydziałami: Nawigacyjnym i Mechanicznym. WSM miała już pełny status szkoły wyższej, oferując absolwentom, oprócz fachowej wiedzy i cennych umiejętności, dylom ukończenia studiów wyższych.

Od początków istnienia szkół morskich w Szczecinie, studenci doskonalili umiejętności praktyczne na statkach zaadoptowanych do potrzeb szkoleń, były to: żaglowiec Zew Morza (1963 – 1964), żaglowiec Dar Pomorza należący na co dzień do PSM w Gdyni, m/s Nawigator, m/s Azymut, m/s Łużyca oraz m/s Rybak Morski.
W 1975 roku Uczelnia pozyskała, dzięki Polskiej Żegludze Morskiej statek m/s Kapitan Ledóchowski, który był wybudowany z myślą o misji szkolenia studentów WSM. Statek miał szkolne kabiny nawigacyjne i radiowe, laboratoria i warsztaty mechaniczne, elektryczne i remontowe. Wyposażony był też w audytorium, bibliotekę, czytelnię, laboratorium elektroniki i pomieszczenia rekreacyjne. Jednostka była także przystosowana do przewozu drobnicy i ładunków chłodzonych i przez 13 lat, ze studentami WSM na pokładzie, przebyła ponad 660 tys. mil morskich.

W ramach działalności Wydziału w strukturze Wyższej Szkoły Morskiej, a następnie Akademii Morskiej w Szczecinie prowadzone było początkowo kształcenie studentów w ramach kierunku nawigacja na dwóch specjalnościach: Transport Morski i Połowy Morskie. Były to studia inżynierskie, a następnie w latach 1974-1989 wprowadzono jednolite studia magisterskie. Od 1989 roku studenci Wydziału Nawigacyjnego kształceni są na studiach inżynierskich i uzupełniających magisterskich. 

W roku 1980 rozpoczęto kształcenie na kierunku transport, specjalność Eksploatacja Portów początkowo tylko na  studiach wieczorowych, a następnie od 1982 pełne studia magisterskie. Od  roku  1991  zmieniono nazwę specjalności na Eksploatacja Portów i Floty. W roku 1999 z Wydziału Nawigacyjnego wydzielony został Międzywydziałowy Instytut Transportu. Na bazie tego Instytutu w roku 2002 zarządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12.07.2002 roku powołany został nowy Wydział Inżynieryjno-Ekonomiczny Transportu.

W 1998 roku Uczelnia pozyskała nowoczesny statek szkolno-badawczy Nawigator XXI, na którym odbywają praktyki studenci Wydziału Nawigacyjnego.


m/s Nawigator XXI na tle budynku Politechniki Morskiej w Szczecinie, fot. Cezary Aszkiełowicz/Agencja Wyborcza.pl

W związku z prowadzonymi zmianami organizacyjnymi Uczelni powodowanymi wdrażaniem tzw. Ustawy 2.0 - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce - z Wydziału Nawigacyjnego wydzielony zostaje 2019 roku nowy Wydział Informatyki i Telekomunikacji, a dotychczasowa struktura oparta o działalność instytutów zostaje zmieniona na strukturę katedralną. 1 września 2022 r. uczelnia po raz kolejny uzyskała podwyższenie statusu i zmieniła nazwę na Politechnika Morska w Szczecinie.

Nadawanie stopni naukowych

W roku 1997 Wydział Nawigacyjny uzyskał uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora w dziedzinie nauk  technicznych, w dyscyplinie geodezja i kartografia, a w roku 2010 w dziedzinie nauki  techniczne i dyscyplinie transport. Następnie w roku 2015 uzyskał prawo do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk technicznych w dyscyplinie transport.

Od 2019 r. wcześniejsze uprawnienia akademickie Wydziału do nadawania stopni naukowych przejęła Uczelnia w ramach dyscypliny naukowej inżynieria lądowa i transport, a od 2022 r. w ramach dyscypliny naukowej inżynieria lądowa, geodezja i transport. Wydział Nawigacyjny odpowiada za ewaluację jakości działalności naukowej w tej dyscyplinie od 2022 r.

Wydział ściśle współpracuje z przedsiębiorstwami gospodarki morskiej w tym z:

• administracją morską,
• armatorami,
• spedytorami,
• portami morskimi,
• firmami technologicznymi, geoinformatycznymi, kartograficznymi i hydrograficznymi,
• biurami projektowymi jednostek pływających i instalacji offshore
• oraz z przedsiębiorstwami geodezyjnymi.

Obecna oferta dydaktyczna Wydziału

Obecnie Wydział Nawigacyjny PM kształci studentów w systemie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych na 5 kierunkach:

• nawigacja
• geodezja i kartografia
• oceanotechnika - budowa jachtów i okrętów
• żegluga śródlądowa
• geoinformatyka

• znakomite przygotowanie zawodowe,
• nowoczesna wiedza techniczna,
• praktyczna znajomość języka angielskiego,
• umiejętność samokształcenia,
• umiejętność wdrażania postępu technicznego,
• wysoka etyka pracy,
• umiejętność pracy zespołowej,
• odporność na stres,
• wysokie poczucie obowiązku i odpowiedzialności.

 Absolwenci studiów prowadzonych na Wydziale Nawigacyjnym są bardzo chętnie zatrudniani przez polskich i zagranicznych pracodawców jako:

• marynarze poziomu operacyjnego i zarządzania (oficerowie i kapitanowie) na statkach handlowych w żegludze międzynarodowej, krajowej i śródlądowej,
• marynarze i pracownicy sektora offshore, wydobywczego i produkcyjnego, w tym zasobów energii odnawialnej,
• w sektorze usług morskich: holowniczych, serwisowych, budowy i utrzymania dróg wodnych, portów i terminali,
• oficerowie i kapitanowie floty rybołówstwa morskiego oraz hodowli morskich,
• oficerowie i kapitanowie floty pasażerskiej (na promach, morskich i oceanicznych statkach pasażerskich, a także komercyjnych jachtach pełnomorskich),
• pracownicy służb hydrograficznych, straży granicznej, ratownictwa morskiego SAR,
• pracownicy pilotażu morskiego, brzegowych stacji kontroli i zarządzania ruchem statków,
• pracownicy instytucji klasyfikacyjnych i ubezpieczycieli,
• eksperci w zakresie technicznego wyposażenia statków (służby techniczne przedsiębiorstw armatorskich),
• urzędnicy morskiej administracji państwowej i samorządowej oraz jako kadra zarządzająca firm żeglugowych i agencji pośrednictwa pracy na morzu,
• kadra inżynierska w biurach projektowo-konstrukcyjnych, stoczniach produkcyjnych i remontowych, zakałdach przemysłu jachtowego,
• kadra w instytucjach naukowo-badawczych,
• eksperci w firmach świadczących usługi geodezyjne, hydrograficzne i geoinformatyczne.

STUDIA STACJONARNE I STOPNIA

Kierunek studiów: nawigacja

• transport morski (TM) - również w języku angielskim,
• inżynieria ruchu morskiego (IRM),
• pomiary hydrograficzne i oznakowanie nawigacyjne (PHiON),
• ratownictwo (RAT),
• eksploatacja jednostek pływajacych typu offshore (OFF),
• transport morski i śródladowy (TMiŚ),
• żeglarstwo morskie (ŻM).

Kierunek studiów: geodezja i kartografia

• geoinformatyka (G),
• hydrografia (H).

Kierunek studiów: żegluga śródlądowa

• eksploatacja jednostek morskich i śródlądowych,
• zarządzanie w żegludze śródlądowej.

Kierunek studiów: oceanotechnika - budowa jachtów i okrętów

• projektowanie i budowa okrętów (PiBO),
• projektowanie i budowa jachtów (PiBJ).

STUDIA STACJONARNE II STOPNIA

Kierunek studiów: nawigacja

• transport morski (TM).

Kierunek studiów: geoinformatyka

Kierunek studiów: oceanotechnika

• projektowanie i budowa statków,
• projektowanie i budowa jachtów.

STUDIA NIESTACJONARNE I STOPNIA

Kierunek studiów: nawigacja

• transport morski (TM).

Kierunek studiów: geodezja i kartografia

• geoinformatyka (G),
• hydrografia (H).

STUDIA NIESTACJONARNE II STOPNIA

Kierunek studiów: nawigacja

• transport morski (TM).

Kierunek studiów: geoinformatyka

Tematyka prac badawczych pracowników Wydziału Nawigacyjnego

• inżynieria ruchu morskiego:
• nawigacja pilotażowa,
• bezpieczeństwo manewrowania statku,
• systemy nadzoru i regulacji ruchu statków (VTS),
• nowoczesne systemy informacyjne w nawigacji morskiej,
• metody nawigacji porównawczej,
• metody sztucznej inteligencji w nawigacji morskiej,
• wspomaganie procesów decyzyjnych w sterowaniu ruchem statków morskich,
• optymalizacja tras statku - planowanie podróży,
• bezpieczeństwo budowli hydrotechnicznych.

• numeryczne modelowanie właściwości morskich wybranych typów statków.
• metodyka formalnej oceny bezpieczeństwa statecznościowego statku,
• modele symulacyjne procesu ewakuacji ze statku,
• wpływ parametrów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych statku oraz warunków pogodowych na jego bezpieczeństwo podczas operacji balastowych na morzu.

• rzeczne systemy informacyjne (RIS).